AllaTurkaa

Cabir (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:

“Bizler Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ile beraber İfrad hac ile telbiye ederek geldik. Aişe (Radiyallahu Anha)’da umre ile ihrama girerek geldi. Serif mevkiine geldiğimiz zaman Aişe (Radiyallahu Anha) hayız oldu. Nihayet Mekke’ye geldiğimizde Kâbe’yi tavaf ve Safa ile Merveyi de sa’y ettik. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bizden yanında kurbanlık bulunmayan kimselere ihramdan çıkmalarını emretti. Biz hangi şeyle helal oluyor dedik.

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘İhramlıya haram olan şeylerin hepsi size helâldir!’ buyurdu. Bunun üzerine biz kadınlarla münasebet yaptık, kokular süründük ve elbiselerimizi giyindik. Arafe ile aramızda dört gün kalmıştı. Sonra terviye Zilhicce ayının sekizinci günü yüksek sesle telbiye getirdik.

Sonra Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Aişe (Radiyallahu Anha)’nın yanına girdi ve onu ağlar halde buldu:

−‘Neyin var?’ dedi.

Aişe (Radiyallahu Anha):

−Benim halim şudur ki, ben hayız oldum! İnsanlar ihramdan çıktıkları halde ben ne ihramdan çıkabildim ve ne de Beyti tavaf edebildim. Şimdi ise insanlar hacca gidiyorlar dedi.

Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘Şüphesiz ki, bu Allah’ın, Adem’in kızları üzerine yazmış olduğu bir şeydir. Dolayısıyla yıkan ve sonra hac niyetiyle ihrama gir!’ buyurdu.

Aişe (Radiyallahu Anha)’da böyle yaptı ve mevkıflar da bulundu. Nihayet temizlenince Kâbe’yi tavaf ve Safa ile Merve arasında sa’y etti.

Sonra Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘Sen hac ve umrenden birlikte çıktın!’ buyurdu.

Aişe (Radiyallahu Anha):

−Ya Rasulallah! Ben gönlümde Beyti tavaf etmediğimi bilip dururken nasıl hac etmiş olurum? dedi.

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘Ey Abdurrahman! Bunu götür ve Tenimden umre yaptır!’ buyurdu.

Bu, Minadan Muhassab mevkiine indikleri gece olmuştu.”

Müslim 1213/136

Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) Yahya’nın rivayetinde şöyle dedi:

“Biz, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ile beraber İfrad hacca niyet ederek ihrama girip telbiye getirdik. Bu hadis İbnu Avn (Radiyallahu Anh)’ın rivayetinde Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) İfrad hacca niyet ederek ihrama girip telbiye getirdi şeklindedir.”

Müslim 1231/184

Esma (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:

“İhramlılar olarak yola çıktık.

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

‘Kimin yanında kurbanlık varsa o, ihramlı hali üzere sabit kalsın! Kimin de yanında kurbanlık yoksa o, ihramdan çıksın!’ buyurdu.

Benim yanımda kurbanlık yoktu, bu yüzden ben ihramdan çıktım. Kocam Zübeyr’in yanında kurbanlık vardı, bu nedenle o, ihramdan çıkamadı. Ben elbisemi giyinip çıktım ve Zübeyr’in yanına oturdum.

Zübeyr bana:

−Yanımdan kalk dedi.

Ben de ona:

−Üzerine atlamamdan mı korkuyorsun? dedim.”

Müslim 1236/191

Enes (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:

“Ben, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in umre ile hacca birlikte niyet ederek:

‘Lebbeyke Umreten ve Haccen’ diyerek yüksek sesle telbiye getirdiğini işittim.”

Müslim 1251/214, Ebu Davud 1795, Nesei 2728, Tirmizi 821, İbni Mace 2968, İbnu’l-Carud 430, İbni Hibban 3930, İbni Ebi Şeybe 4/542, Tayalisi 2121, Begavi 1881, 1882, Ahmed 3/282

Nafi şöyle dedi:

“Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma), Haccac’ın ibni Zübeyr ile savaşmak için Mekke’ye geldiği yıl hac yapmak istedi.

Kendisine:

−İnsanlar arasında bir harp var, biz onların seni hacdan men edeceklerinden korkuyoruz! denildi.

Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma):

“Andolsun Allah Rasulünde uyulması gereken çok güzel örnekler vardır.” Ahzab 21 Eğer Beyti ziyaretten men edilirsem ben de Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yaptığı gibi yaparım. Ben sizleri şahit yapıyorum ki, ben umre yapmayı kendime vacip kıldım dedi. Sonra yola çıktı.

Nihayet Zulhuleyfenin önündeki Beydâ mevkiine ulaştığı zaman:

−Hac ile umrenin hali engel sebebiyle ihramdan çıkışın mubahlığında farksız bir şeydir. Dolayısıyla, ben sizleri şahit kılıyorum ki, ben umremle beraber haccı kendime vacib kıldım! dedi. Yolda Cuhfe yakınındaki Kudeyd mevkiinden satın aldığı kurbanı hediye kurbanı olarak sevk etti.

Bu tek kurban üzerine ziyade yapmadı. İhramın haram kıldığı suçlardan hiç birini işlemediği için başka kurban kesmedi. Arada ihramdan çıkmadı, ihramdan dolayı haram olan fiillerin hiç biri kendisine helal olmadı, tıraş olmadı, saçını kısaltmadı. Nahr günü olunca kurbanını kesti, tıraş oldu ve ifâda tavafını yaptı. Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) nahr günü yaptığı bu ilk tavafla hac ve umre tavafını eda ettiği görüşünde bulunuyordu. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in da böyle yaptığını söylerdi.”

Buhari 1639, Müslim 1230/182, Nesei 2745

Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) temettu haccı hakkında sorulduğunda şöyle dedi:

“Veda haccında Muhacirler, Ensar ve Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in eşleri ihrama girip telbiye getirdiler. Biz de ihrama girip telbiye getirdik.

Mekke’ye geldiğimiz zaman Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘Hediye kurbanını taklit edip beraberinde getirmiş olan kimseler müstesna, hac niyetiyle yaptığınız ihram ve telbiyelerinizi umreye çeviriniz!’ buyurdu.

Bizler Beyti tavaf, Safa ile Merve arasını sa’y edip ihramdan çıktık, kadınlara geldik ve elbiselerimizi giydik.

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘Kurbanlığını taklit eden kimselere, kurban varacağı yere ulaşıncaya yani Mina’da kesilene kadar ihramın haram kıldığı şeylerden hiç biri helal olmaz!’ buyurdu.

Sonra bize terviye günü öğleden sonra hac için ihrama girmemizi emretti. Biz Arafat’ta vakfe, Müzdelife’de geceleme, bayram günü Mina’da cemre atma ve tıraş gibi hac ibadetlerini bitirip akabinde Mekke’ye geldiğimiz, Beyti tavaf, Safa ile Merve arasını sa’y ettiğimiz zaman, artık bizim haccımız tamam olmuş ve üzerimize kurban vacib olmuştur.

Nitekim Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor:

“Hacca kadar umre ile faydalanmak isteyen kimse, kolayına gelen kurbanı keser. Kurbanı bulamayan kimse üç gün hacda, yedi gün de döndüğünüz zaman, (toplamı) tam on gün oruç tutar. Bu ailesi Mescidi Haramda oturmayanlar içindir...” Bakara 196

Ayetteki: “...döndüğünüz zaman...” tabiri, memleketinize döndüğünüz zaman demektir. Kurban olarak bir davar yeterlidir. Böyle yapanlar bir yılda iki büyük ibadeti, hac ile umre arasını birleştirmişlerdir. Çünkü Allah-u Teâlâ Kitabında hac ile umreyi cem etmeyi indirmiştir. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de bunu şeriat ve kanun yapmış ve temettu haccını Mekke halkından gayrı insanlar için meşru kılmıştır...”

Buhari 1492

Mutarrif bin Abdullah şöyle dedi:

“İmran bin Husayn ölümü ile neticelenen hastalığında bana haber gönderip şöyle dedi:

Ben sana bazı hadisler söyleyeceğim olur ki, Allah benden sonra, bu hadislerle sana fayda verir. Eğer yaşarsam bu hadisleri kimseye anlatma! Eğer ölürsem ve sen de dilersen onları başkalarına söyle. Şüphesiz ki bana selam verilmiştir. İyi bil ki, Allah’ın Nebisi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) hac ile umrenin arasını cem etti. Sonra umreyi neshedici Allah’ın Kitabında ayet inmedi ve Allah’ın Nebisi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’de bunu yasaklamadı! Bir adam kendi reyi ile dilediği şeyi söylemiştir.”

Müslim 1226/168, Nesei 2726, Darimi 2/35, Tabarani Mucemu’l-Kebir 18/348, Ahmed 4/228

Said bin Müseyyeb şöyle dedi:

“Ali (Radiyallahu Anh) ile Osman (Radiyallahu Anh) Usfan mevkiinde bir araya geldiler. Osman temettu haccından veya hac zamanı umreden insanları yasaklıyordu!

Bunun üzerine Ali (Radiyallahu Anh):

−Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in yapmış olduğu işten ne istiyorsun ki onu insanlara yasaklıyorsun? dedi.

Osman (Radiyallahu Anh):

−Sen bizi bırak dedi.

Ali (Radiyallahu Anh):

−Ben seni bırakmam! dedi. Ali (Radiyallahu Anh) Osman (Radiyallahu Anh)’ın bu tutumunu görünce ikisini cem edip umre ile hacca niyet ederek ihrama girdi.”

Müslim 1223/159, Nesei 1569

Ebu Cemre tahdis edip şöyle dedi:

“Ben, Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma)’ya temettu haccını sordum. Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) bana temettu haccı yapmamı emretti. Ben yine kendisine hediye kurbanını sordum.

Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma):

−Temettu haccında, deve yahut sığır yahut davar kurban etmek veya deve ve sığır kurbanında ortak olmak vardır dedi.

Ebu Cemre dedi ki:

−Bazı insanlar temettu haccını hoş görmezlerdi. Ben uyudum ve rüyamda şöyle gördüm.

Bir insan:

−Temettu mebrur bir hacdır ve kabul edilmiş bir umredir diye nida ediyordu. Ben uyanınca Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma)’ya geldim ve rüyamı anlattım.

Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma):

−Allah-u Ekber temettu haccı Ebu’l-Kasım (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in sünnetidir! dedi...”

Buhari 1605

Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:

“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) sahabeleriyle Mekke’ye geldi.

Müşrikler kendi kendilerine:

−Muhammed size doğru geliyor. Yesrib’in vebası onları iyice zayıflatmış bir haldeler, dediler. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bunun üzerine sahabelere tavafın ilk üç şavtında koşmalarını, Yemen tarafında ki iki köşe arasında yürümelerini emretti. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i tavafın bütün şavtlarında onlara koşmayı emretmekten men eden bir şey varsa o da ancak sahabelerine şefkati idi.”

Buhari 1540, Müslim 1266/240, Ebu Davud 1886, Nesei 2945, Tirmizi 863, Ahmed 1/290

Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:

“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) hac ve umrede tavaf ettiği zaman, önce üç tavafı koşarak, dört tavafı da yürüyerek yapardı. Sonra iki rekât tavaf namazı kılar, sonra da Safa ile Merve arasını tavaf ederdi.”

Buhari 1548, Müslim 1262/233, Ebu Davud 1893, Nesei 2941, Darimi 2/42, Ahmed 2/30

Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:

“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Beyti ilk tavaf ettiği zaman, ilk üç tavafta koşar, diğer dört tavafta yürürdü. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Safa ile Merve arasında tavaf ettiği zaman da vadinin ortasında yine koşardı.”

Buhari 1603, Müslim 1261/230, Nesei 2942

Zübeyr bin Arabi şöyle dedi:

“Bir kimse, Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma)’yı Hacerü’l-Esved’in istilam edilmesinin hükmünü sordu.

Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma):

−Ben, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in Hacerü’l-Esved’i istilam ettiğini ve onu öptüğünü gördüm diye cevap verdi...”

Buhari 1545

Urve şöyle dedi:

“Ben Aişe’ye “Safa ile Merve Allah’ın nişanlarındandır. Kim Beyti hac eder, ya da umre yaparsa onları tavaf etmesinde kendisine bir günah yoktur!..” Bakara Suresi 158. ayeti hakkında ne dersin? Yemin ederim ki, Safa ile Merve arasında sa’y etmemek hiç kimseye günah olmaz dedim.

Aişe (Radiyallahu Anha):

−Ey kız kardeşimin oğlu! Sen çirkin bir söz söyledin! Eğer bu ayetin manası senin tevil ettiğin gibi sa’y mubah olsaydı, ayet “Safa ile Merve arasında sa’y etmemekte günah yoktur!..” şeklinde olurdu. Fakat bu ayet Ensar hakkında indirildi! Ensar Müslüman olmadan önce, kendisine ibadet ettikleri, Müşellel mevkiinde bulunan tağut Menat putu için ihrama girip telbiye ederlerdi. Ensar’dan ihrama giren kimseler kendi putları karşısında bulunan Safa ile Merve putları arasında sa’y etmeyi günah sayarlardı.

Ensar Müslüman oldukları zaman müşkül saydıkları bu vaziyeti Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e sorarak şöyle dediler:

−Ya Rasulallah! Bizler Safa ile Merve arasında tavaf etmeyi günah sayardık!

Bunun üzerine Allah-u Teâlâ:

“Safa ile Merve Allah’ın nişanlarındandır...” ayetini indirdi.

Aişe (Radiyallahu Anha):

−Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Safa ile Merve arasını tavaf edip sa’y etmeyi kendi fiili ile şeriat yapmıştır. Artık bu iki tepenin arasını tavaf etmeyi terk etmek, hiç kimse için caiz değildir demiştir...”

Buhari 1568, Müslim 1277/259, Nesei 2967, Tirmizi 2965, İbni Huzeyme 2766, İbni Hibban 3840

Asım bin Süleyman şöyle dedi:

“Ben, Enes bin Malik (Radiyallahu Anh)’a, sizler Safa ile Merve arasında sa’y etmeyi çirkin görüyor muydunuz? dedim.

Enes (Radiyallahu Anh):

−Evet, zira bu sa’y etmeler, Allah-u Teâlâ:

“Safa ile Merve Allah’ın nişanlarındandır. Kim Beyti hac eder, yada umre yaparsa onları tavaf etmesinde kendisine bir günah yoktur...” ayetini indirene kadar cahiliye alametlerinden idi dedi.”

Buhari 1572, Müslim 1278/264

Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:

“Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ve sahabeleri Safa ile Merve arasında bir sa’ydan gayrı sa’y etmediler!”

Müslim 1279/265, Ebu Davud 1895, Nesei 2986, İbni Mace 2972, 2973

Abdulaziz bin Rufey şöyle dedi:

“Ben, Enes bin Malik (Radiyallahu Anh)’a, sordum ve Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’den hatırladığın bir şeyi yani Zilhiccenin sekizinci günü öğle ile ikindi namazlarını nerede kıldığını bana haber verir misin? dedim.

Enes (Radiyallahu Anh):

−Mina’da kıldı dedi.

Ben:

–Minadan dönüş günü ikindi namazını nerede kıldı? dedim.

Enes (Radiyallahu Anh):

−Ebtah’da kıldı dedi.

Bundan sonra Enes bana:

–Sen de emirlerinin yaptığı gibi yap dedi.”

Ebtah: Mekke’de bir yerin isimdir, oraya Muhassab da denir.

Buhari 1578, Müslim 1309/336, Ebu Davud 1912, Nesei 2997, Tirmizi 964

Muhammed bin Ebi Bekir es-Sakafi şöyle dedi:

“Arefe sabahı Enes bin Malik (Radiyallahu Anh)’a, bu gün edilecek telbiye hakkında ne dersin? dedim.

Enes (Radiyallahu Anh):

−Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ve sahabeleri ile birlikte yine böyle Minadan Arafata çıktık. Kimimiz tekbir getirir, kimimiz yüksek sesle telbiye getirirdi. Hiçbirimiz de bundan dolayı arkadaşını yanlış yaptı diye ayıplamazdı dedi.”

Müslim 1285/275, Buhari 1582, Nesei 3000, 3001, İbni Mace 3008

Abdullah ibni Ömer (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:

“Arefe sabahında Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ile beraber bulunduk. Bizden kimimiz tekbir getiriyor kimimiz de telbiye getiriyordu. Bizler ise tekbir getiriyorduk.”

Müslim 1284/273, Ebu Davud 1816, Nesei 2998, 2999

Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma), Ümmü Fadl’dan rivayet ederek şöyle dedi:

“Bazı insanlar arefe günü Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in oruç tuttuğu hususunda Ümmü Fadl’ın yanında ihtilaf ettiler. Bazısı; Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) oruçludur dedi, bazısı da oruçlu değildir! dedi.

Ümmü Fadl dedi ki:

−Bunun üzerine ben, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e Arafat’ta vakfe yaparken bir bardak süt gönderdim, o da bu sütü içti.”

Buhari 1658, Müslim 1123/110, Ebu Davud 2441, Ahmed 6/340