AllaTurkaa

Mükemmellik hayatı tahmin edemeyeceğiniz şekilde kısıtlayabilir, yaşanmaz hâle getirebilir. Her ne kadar dışarıdan bakıldığında iyi bir meziyet olarak bilinip algılansa da…

İtirazınız varsa çevrenizde küçük bir gözlem yapmanız yeterli… Her şey apaçık ortaya çıkacaktır.

Kim mükemmeliyetçi bir patronla yakın çalışmak ister ki?!

Kimse istemez bana kalırsa…

Siz sabahlara kadar kafanız zonklayarak, gözleriniz kan çanağına dönerek, pek çok dostunuzu uykusundan uyandırıp destek ya da fikir isteyerek sabaha doğru zor kotardığınız bir projeyi sabah uykusuz gözlerle götürdünüz.

Bitirmiş olmanın ve iyi bir şeyler üretmenin heyecanı ve biraz da tatlı huzuru var.

Heyecan da elbette…

Az biraz da takdir bekler gibisiniz. Emeklerin görülmesini, zahmetlerin fark edilmesini umuyorsunuz.

Sizce sonuç nedir?

Mükemmeliyetçi bir patron dosyanızda muhakkak bir eksik bulur. Bu eksiği ayrıntılı bir biçimde anlatır. Sorgular. Siz kendinizi çok kötü bir hissedersiniz, yetersizlik duygusu içinde odasını terk edersiniz.

İçinizden mükemmel olma kendin ol dersiniz.

Acı bir kahve içmenin tam zamanıdır.

Şekersiz olsun lütfen!

…

İlk bakışta ebeveynlerin mükemmeliyetçi olması kulağa hoş gelebilir. Çocukların hayatının tertip ve düzeni açısından, disiplinli ortamlara uyumu bakımından işe yarayabileceği bile düşünülebilir.

Bir yere kadar elbette böyledir. İtirazımız yersiz olur. Ancak hâdise maalesef bununla sınırlı değil.

Çocuklar hangi başarıyı elde ederlerse etsinler, hangi zor konuları kolaylıkla ve yüz güldürücü şekilde çözerlerse çözsünler mükemmeliyetçi anne babanın başarı çıtasını aşamazlar.

Her zaman yetersiz kaldıkları hissine sokulurlar.

Bu durum kişiyi mutsuz eder. Kendine güveni kalmaz. Özgüven kaybı yaşar. Kendi başına bir şey başaramayacağı duygusuna sürüklenir.

Yaşanan bu duygu genellikle ebeveyn tarafından fark edilmez. Bu daha kötü bir aşamadır. Çünkü kişi giderek kendini işe yaramaz hissedeceği bir noktaya sürüklenir. Değersizlik duygusu yaşar. Kendisiyle kavgalı olur.

Eleştirilmekten ödü kopar. Eksiz ve yetersiz olacağı kaygısıyla hiçbir işe girişemez. Bunu başarsa da sunma cesareti gösteremez.

Kısacası bilmeden de olsa anne baba çocuğuna kimsenin yapamayacağı bir kötülüğü kendi eliyle yapar.

İtina ile kendi evladını öğütür yani.

Başa bela bu durum önce kişinin en yakınındakileri harap eder.

Çocuklar şimdi olmasa bile ileride sizin için keşke mükemmel olmasaydın, kendin olsaydın diyeceklerdir.

…

Anne babanın mükemmeliyetçiliği konusu böyle iken mükemmeliyetçi bir eşe düşen insanı varın siz düşünün. Ne haldedir acaba?

Gerçekten başa bela bir durum değil midir?

Gerçekten mükemmel olma kendin ol dedirtmez mi kişiye?

Bu duruma düşen kişi için hayatta başka azaba gerek kalır mı?

Akşama hangi şirinliği yapsa tebessüm alamayan, ne türlü bir sofra hazırlasa da ‘Eline sağlık’ cümlesi duyamayan, giyimini en zarif ve uyumlu biçimde kombine etse de ‘Ne kadar hoş olmuşsun’ cümlesini hiç duymayan bir eşin mutlu olması hayal bile edilemez.

Kısacası başa bela bir durum mükemmeliyetçilik…

Ve bu durumda ne kadar çok insan vardır kim bilir?

Bu empatisizlik yüzünden kaç aşka mezar kazılmıştır acaba?

Pek çok emeğe karşı beklenen ilgiler ne kadar karşılıksız kalmıştır?

Nice emekler zayi olup gitmiştir?

Buradan bir kere daha baktığımızda ve kendimizi birazcık da olsa yaşayanların yerine koyduğumuzda mükemmeliyetçiliğin başa bela olduğu fikrinin insaf sınırlarını aşmadığı kabul edilecektir sanırım.

…

Mükemmeliyetçilik iyi bir şey değil…

Mükemmeliyetçilik bu role girmek isteyen kişi için de iyi değil… O da kendi hayatını kendine dar eder. Kendi bile çekemez kendisini çoğu zaman. Düşünürse belki kendisi de kabul eder ama bir süre sonra kendisini bu şekilde tanımladığından, başka türlü davranma pratiği de olmadığından çıkış yolu da bulamaz.

Bu durumda da mükemmeliyetçiliği olumlu bir özellik olarak algılar başkalarını küçük görme eğilimine girer narsizmini güçlendirir.

Bu tip kişilerle muhatap olduğunuzda içinizi kaplayan en hafif duygu, keşke mükemmeliyetçi değil kendin olsaydın düşüncesi olacaktır.

…

Bu durumu hayatın diğer alanları açısından da düşünebiliriz.

Mesleki ayrıntıya düşkünlüğü, o konuda incelikleri ayrıştırmayı bu konudan farklı düşünmeliyiz. Genellikle güçlü savunmalar buradan gelir. Başarı çıtası buraya yüklenir. Ancak gerçekçi değildir bana göre bu yaklaşım. Mesleğinde iyi olma çabası ayrı, mükemmeliyetçi olmak başka bir durumdur.

…

İşimize dair her şeyi bilelim. Zamanında yapalım.

Ama mükemmel olacağım diye tutturmayalım. Bu bizi yıpratır, hırpalar.

İyi olalım, hoş sohbet olalım.

Dost olalım. Dostluğa kıymet verelim. Arkadaş canlısı olalım. Destek verelim. Hatır sayalım ama ne kendimizi ne de dostlarımızı, yakınlarımızı, mesai arkadaşlarımızı mükemmeliyetçiliğin kıskacına almayalım. Mükemmel olma kendin ol cümlesini onlara kurdurtmayalım.

Dini anlayışımızda bile ifrat ve tefrite yer yoktur.

Vasat ve devamlı olana özendirme vardır. Kolaylaştırıcı tavırlar önerilir.

Zahmetsizlik amaçlanır. Kısacası aşırılıklardan uzak durmamız istenir.

Çünkü diğer türlüsü başa beladır!

En iyisi kendimiz olmaktır, mükemmelliyetçi olmak başa beladır.

İnanın!

“Hayatının sürekli tekrar ettiğini düşün. Şu an yaptığın şey seni mutlu etmiyorsa bir dahaki sefere tekrarlandığında yine mutlu olmayacaksın. Bunun için eğer mutlu bir hayat geçirmek istiyorsan seni mutlu eden, iyi hissetmeni sağlayan şeyleri yapmalısın.”(Irwin Yalom)
Geçmişten günümüze toplumların gelişimine baktığımızda hem birey olarak hem de toplum olarak bir kimlik kavramı üzerinde sürekli durulmuştur.

Gelişen ve büyüyen dünyamızda her şeyin madde planında ele alındığı bir dönemde kimlik oluşumu farklı zamanlarda ve farklı coğrafyalarda insan varoluşu açısından değişik şekillerde yorumlanıp açıklanmıştır.

Buradaki kimlik oluşumu önce bireyin kendi olması yani gerçek benine ulaşması sonrasında ise toplum olarak bizi biz yapan ve bizi diğer kültürlerden, topluluklardan ayıran belirgin özelliklerin toplamıdır.

Dolayısıyla bir kişinin kendi olabilmesi, varolabilmesi ve varlığını her durum ve şartta sürdürebilmesinin olmazsa olmaz ilk şartıdır.

Kendi olamayan insanlar başkaları da olamazlar, sadece başkalarının taklidi, karikatürü olabilir. Bu da kişinin yok olması ve yaşamda önce kendisine sonrasın da ise yaşadığı topluma yabancılaşması anlamına gelmektedir.

Kendin olmak varoluşunun temel şartıdır.

Kendin olmak seni sen yapan, seni diğerlerinden ayıran,

Seni topluluklar içerisinde farklı kılan şeydir. Bu da seni özgürleştiren bir eylemdir.

Hayat dediğimiz aldatmaca içerisinde kendi gerçeklerimizden kaçarak yaşıyoruz. Belki de kendi gerçeklerimizin ne olduğunun farkında bile değiliz. Kendimizi, yaşadığımız duyguları isimlendiremeyecek aldatmacalar içerisine sokmakla gerçeklere ulaştığımızı sanıyoruz. Geriye dönüp bakma ihtiyacı hissedebilsek ne kadar yenildiğimizin farkına varacağız. Ama nedense bir türlü eylemi gerçekleştirme cesaretini kendimizde bulamıyoruz.

Güçlü, köklü ve zengin bir kişiliğe sahip olmak istiyorsak kendin olmak bağlamında özgüven sahibi olmalıyız. Kişiliğimizde özgüven problemini çözemezsek tüm eylemlerimizde taklitçi bir zihniyete sahip oluruz. Bu da bizi özgüvenden yoksun, yenilenmeye kapalı, sürekli başkalarının söylemleriyle hareket eden bir kişiliğe büründürür.

Daha ne kadar kendimizden kaçacağız? Kendimize gelme zamanı gelmedi mi? Ne dersiniz?

Belki de bazı huylarınızdan vazgeçmenin zamanı geldi...
Çok rolümüz var yaşamda. Aslında bunlar sorumluluklarımız ve içinde bulunduğumuz sosyal ortamlardan kaynaklanıyor. Yani doğallığımızı yitirmeliyiz anlamına gelmiyor.

Özümüze nasıl ulaşacağımızı düşündüğümüz zaman genellikle, yaşamımıza kattığımız yeteneklerimize ve alışkanlıklarımıza odaklanırız. Fakat bazen başarının anahtarı, sahip olduğumuz alışkanlık ve davranışları bırakmaktaki becerimizde yatar.

Kendiniz olmayı kafaya koyduysanız bu engellerden vazgeçmelisiniz:

1. Bekleme huyundan vazgeç!
Zamanı nasıl değerlendirdiğiniz, hakkınızda çok bilgi verir. Ne zaman ya da nasıl öleceğinizi seçmezsiniz, sadece şu an nasıl yaşayacağınıza karar verirsiniz. İnanın, bundan bir yıl sonra “Keşke bugün başlasaydım” diyeceksiniz. O yüzden beklemeyin, harekete geçin!

2. Alttan almayı bırak!
Kabuğumuzu kırarak, özümüze ulaşmanın zamanı gelmedi mi sizce de?

3. Mükemmel olmak için uğraşma artık!
Bazen kusursuz olduğunuzu; herkesin kabulleneceği ve seveceği bir insan olduğunuzu tüm dünyaya göstermek istersiniz. Fakat herkesi memnun etmek mümkün değil. Dolayısıyla bunun için uğraşmak, boşa vakit kaybı. Güzelliğiniz kırılganlığınızda, sevginizde, karmaşık duygularınızda ve eksikliklerinizde saklı. Mükemmel olmak yerine kendiniz gibi olmanız yeterli. Maske takmanıza, olmadığınız biri gibi görünmenize gerek yok! Eksiklerinizle kusursuz bir insansınız!

4. Yanlış olduğunu bildiğin şeyleri yapmaktan vazgeç!
Hiçbir şey yanlış olduğunu bildiğiniz şeyi yapmaktan daha çok zarar vermez size. İnançlarınız sadece büyümenize, gelişmenize ya da davranış ve eylemlerinizi gerçekleştirmenize yardımcı olmaz. Bu yüzden her zaman kalbinizden geçen, bildiğiniz şeyi yapın.

5. Minnet duyma hissiyatından kurtul!
Kimse size bir şey borçlu değil, siz de kimseye! Ne zaman ki birine minnettar olduğunuz hissine kapılırsınız, o zaman doğal olarak kendinizi daha az üretken ve gerçekler tarafından sürekli hayalkırıklığına uğramış bulacaksınız. Sahip olduğunuz şeylerden memnun olduğunuzda ve pozitif şeyleri fark ettiğinizde yavaş yavaş büyük başarılar kazanacaksınız.

6. Başka biri olmanızı isteyen ilişkileri terk et!
En iyi ilişki türlerinden biri, sizi değiştirmeden daha iyi bir insan olmanızı sağlayan ilişkilerdir. Eğer biri sizi olduğunuz gibi kabullenmeyip sürekli eleştiriyorsa o ilişkiyi sona erdirin!

7. Başkaları senin ne yapıp yapmayacağına karar veremez!
Gerçekten kendi hayatınızı yaşamak istiyorsanız mutlaka kendi GPS’inizi takip etmelisiniz, başkasınınkini değil. Başkaları “Bunu yapmalısın!” ya da “Bu mümkün değil” dediğinde, onların sizi yönetmesine izin vermeyin! Bu yönlendirmeler bir şeyi yapabileceğiniz ya da yapamayacağınız anlamına gelmez!

8. Umutsuz vaka olmayı seçme!
Evet, ne yazık ki bazen iyi insanların başına kötü şeyler geliyor. Hayat insafsız, zalim ve adaletsiz olabilir. Bir köşeye sıkışmış gibi hissetmek, gelişmenize ket vurabilir. İşte tam o an ayağa kalkın, kendinizi toparlayın, sizi geliştirecek ve iyileştirecek pozitif adımlar atın!

9. Geçmişteki hatalarını düşünmeyi bırak!
Geçmişinizi pişmanlık yaşamadan içselleştirmelisiniz. Varlığınızı güvenle kabullenin ve geleceğinizle korkusuzca yüzleşin! Bugün, düşünce ve eylemlerinizin olduğu yer ve aynı düşünce ve eylemler sizi yarına götürecek.

10. Başkalarını suçlamaktan vazgeç!
Suçlamayı hak edecek kişi siz ya da bir başkası olabilir. Mutlaka bir günah keçisi vardır. Birini suçlamak ise her zaman en kolayıdır. Ama siz bunu yapmayın, çözülmesi gereken sorunun nedenini araştırın.

Unutmayın, bu uzun yolculuğunuz zorlu olabilir ama inancınızı kaybetmeyin. Siz olduğunuz gibi çok güzelsiniz...

Bu dünyada gerçekleştirilmesi en zor olan şeylerin başında kişinin kendisi olmayı başarması geliyor sanıyorum. Her birimiz ayrı bir bireyiz, bunun korkulacak yanı yok. Kendi düşüncelerimiz, kararlarımız, davranış biçimlerimiz var. Diğer bireylerden bir şekilde az ya da çok farklılıklarımız var, olmalı da. Kendimize güvenmek, ayaklarımızın üzerinde durabilmek, özgürlüğü ve gerekirse yalnızlığı yaşayabilmek ve taşıyabilmek birey olarak kaçamayacağımız gerçekler.

Başkalarıyla bir arada olmak, sevmek, iş arkadaşlığı yapmak, hatta aynı ailenin bireyleri olmak illa ki onlara benzememizi, onlara öykünmemizi ya da onların istediği gibi olmamızı gerektirmiyor.

Kendimiz olabilmek için ilk adımlar çocukluktan başlayacaktır kuşkusuz. Küçük yaşlardan itibaren aile içinde olsun, okul yaşamında olsun her bir kişinin birey olmasına gerçekten fırsat tanırsak, düşünmeyi, düşündüğünü ifade etmeyi, farklı düşünceleri dinlemeyi , gerektiğinde uygun bir biçimde itiraz etmeyi, sorgulamayı olanaklı hale getirebilsek, özgür bir birey olmanın yolunu açmış oluruz.

kendin-olmak

Günümüz dünyasında düşünmeyi unuttuk sanki. Neredeyse çaba gerektiren her şeye sırtımızı döndüğümüz gibi, düşünmeyi, tartışmayı, okumayı, öğrenmeyi de devre dışı bıraktık sanki. İnsanlar artık konuşmuyor bağırıyor, bilmeden konuşuyor, başkalarının söylediklerini mantık süzgecinden bile geçirmeden kabulleniyor, birkaç kez duyduğu, izlediği şeyleri kendi fikriymiş gibi kaydetmeye başlıyor. Ve sonunda öyle davranmaya, yaşamının en önemli kararlarını bile bu çerçevede- çoğu zaman farkında bile olmadan- vermeye başlıyor. Televizyon programlarında sunulanlar, gazetelere atılan manşetler, sosyal medyada paylaşılanlar büyük çoğunluğun beynini bombardımana tabi tutarken buna biraz da tembelliği ve umursamazlığı eklediniz mi, buyurun düşünceniz hazır.

Gazeteler zaten ülkemizde yeterince okunmazken, okuyanların büyük bir bölümünün ilk sayfada manşetlere, üçüncü sayfaya ve spor sayfasına baktıklarına, aynı gazetenin hiç değilse bir iki yazarının yorumlarını ya da makalelerini okumadıklarına inanıyorum. Bir haberi, bir olayı birkaç değişik bakış açısıyla okumadığımız, farklı kaynaklardan izlemediğimiz sürece nasıl o konuda gerçeği öğrenebiliriz ki. Aynı şeyler hep aynı TV kanalını izlediğinde de geçerlidir kuşkusuz.

Okul yaşamı apayrı bir konu . Ezbere dayalı olmayan, öğrenmeyi, bilimi, yaratıcılığı esas alan bir eğitim sistemi yoksa eğer ister ilk okulda olun ister üniversitede sonuç baştan belli. Herkes lise, üniversite mezunu. O kadar. Mezun.

**

Bütün bunların sonunda kendimiz mi oluyoruz yoksa olmamızı istedikleri mi? İşin acı tarafı, ailesi ya da okuduğu okul sayesinde istisna olarak kendini bu çarkın dışına çıkarmayı başaran azınlık da ne yazık ki kendisi olabilmenin tadını çıkaramıyor. Karşısında illa ki mücadele etmesi gereken bir çoğunluğun olması nedeniyle, derdini anlatabilmek için akla karayı seçiyor. Karamsarlığa düşüyor bazen, yeri geliyor pes ediyor. Çekiliyor kendi kabuğuna, benzerleriyle konuşarak ara ara derdine derman arıyor. Düşünüyorum, haksız da değiller hani.

Her şeye şaşırıyorsan ve merak ediyorsan BİLGELİK yolundasın...
Karşındakine merhamet duyuyorsan İNSANLIK yolundasın....
Elindekilerle mutlu olmayı başarıyorsan ÖZGÜRLÜK yolundasın...
~Thomas Eliot.~

" Sesin titrese bile her zaman doğruyu söyle"